راهنمای جامع خرابی پلوس هیوندای و کیا | علائم، دلایل، تشخیص و راهکارها
سیستم انتقال نیرو در خودروهای هیوندای و کیا مجموعهای از قطعات دقیق و هماهنگ است که یکی از مهمترین آنها پلوس (Drive Shaft) یا نیممحور است. این قطعه، نیرو را از گیربکس به چرخها منتقل میکند و در عملکرد نرم، بیصدا و ایمن خودرو نقش اساسی دارد. به زبان ساده، بدون سالم بودن پلوس، انتقال کامل نیرو بین موتور و چرخ غیرممکن میشود.
در خودروهای دیفرانسیل جلو مانند اکثر مدلهای هیوندای (النترا، توسان، سوناتا، i20) و کیا (سراتو، اپتیما، اسپرتیج)، پلوس نقشی دوگانه دارد: هم وظیفه دوران را انجام میدهد و هم باید امکان حرکت عمودی چرخ در مسیر ناهموار را فراهم کند. ازاینرو طراحی آن بسیار حساس است و آسیبهای کوچک میتوانند به لرزش یا نشت گریس و در نهایت خرابی کامل منجر شوند.
در این مقاله، از پایه تا پیشرفته، درباره دلایل خرابی پلوس هیوندای و کیا، نشانههای اولیه، نحوه تشخیص خرابی داخلی یا خارجی، راهکارهای جلوگیری از آسیب، و نیز معرفی پلوسهای جایگزین باکیفیت کاریزوتک (CARISOTECH) میپردازیم.
وظیفه پلوس در خودروهای هیوندای و کیا چیست؟
پلوس در واقع محور انتقال نیرو بین گیربکس و چرخها است. در دو سر پلوس، قطعهای به نام مفصل هزار خم (CV Joint) قرار دارد که اجازه حرکت در زوایای مختلف را میدهد. در مدلهای کرهای، کیفیت بالای این مفصلها به نرمی فرمان و پایداری خودرو شهرت دارد. اما همین بخش در طول زمان بیشترین استهلاک را هم تحمل میکند.
اگر هنگام پیچیدن فرمان، مخصوصاً در دورهای زیاد، صدای تقتق از جلوی خودرو شنیدید، بدانید این نخستین نشانه خرابی پلوس است.
دلایل اصلی خرابی پلوس در خودروهای هیوندای و کیا
در اغلب موارد، خرابی پلوس به مرور زمان و به دلیل بیتوجهی به سرویسهای دورهای رخ میدهد. در جدول زیر اصلیترین دلایل آسیب پلوس در مدلهای مختلف هیوندای و کیا آورده شده است:
| ردیف | عامل خرابی | توضیح و اثر |
|---|---|---|
| 1 | پارگی گردگیر پلوس | باعث خروج گریس از مفصل CV و ورود گرد و غبار میشود؛ مهمترین عامل تقتق و اصطکاک در مفصل. |
| 2 | حرکت ناگهانی یا ترمزگیری شدید | فشار ضربهای به شفت پلوس وارد شده و باعث لقی یا خمشدگی میشود. |
| 3 | زیاد چرخاندن فرمان در حالت توقف | در مدلهای کیا سراتو و هیوندای النترا، این رفتار باعث فشار زیاد به مفصل بیرونی میشود. |
| 4 | روانکاری نامناسب یا کاهش گریس | اصطکاک افزایش یافته و در نهایت حرارت بالا باعث نابودی بلبرینگ داخل مفصل میگردد. |
| 5 | تصادف یا برخورد با جدول | ضربه مستقیم به سمت چرخها میتواند محور پلوس را از حد داینامیکی خود خارج کند. |
علائم خرابی پلوس هیوندای و کیا
یکی از ویژگیهای خرابی پلوس، بروز تدریجی علائم است. در ابتدا ممکن است فقط صدای تقتق یا لرزش جزئی حس شود، اما اگر آن را نادیده بگیرید، بهمرور بیتعادلی و لرزش شدید کل بدنه در حین شتابگیری رخ میدهد.
مهمترین نشانهها
- صدای تقتق هنگام پیچیدن: بیشتر در سرعتهای پایین و هنگام گردش کامل فرمان.
- لرزش فرمان یا پدال گاز: نشانه لقی در پلوس داخلی است.
- بازگشتناپذیری خودرو هنگام شتابگیری: بهخصوص در گیربکسهای اتومات، حس میشود.
- نشت گریس از اطراف لاستیک چرخ: نشانه پارگی گردگیر یا شکستگی مفصل CV.
- صدا در دنده عقب: معمولاً به خرابی پلوس سمت راست یا داخلی مرتبط است.
در مدلهای هیوندای i30 و کیا فورته اغلب صدای تقتق از قسمت بیرونی چرخ شنیده میشود، در حالیکه در سوناتا و اپتیما معمولاً لرزش در محور میانی رخ میدهد.
چگونه خرابی پلوس را تشخیص دهیم؟
برای تشخیص دقیق، باید در شرایط امن خودرو را روی جک بالا برده و محور چرخها را آزادانه بچرخانید. هرگونه صدای کلیک، لقی یا ناهماهنگی در مقاومت دوران، نشانه خرابی است. در خودروهای دیفرانسیل جلو، پلوس داخلی وظیفه تنظیم طول محور هنگام بالا و پایین شدن کمکفنر را دارد. اگر این بخش آسیب ببیند، معمولاً در مسیر مستقیم و هنگام شتاب گرفتن، لرزش محسوس ایجاد میکند.
تست ساده در منزل:
- خودرو را در فضای باز و امن، روی سطح صاف قرار دهید.
- فرمان را به طور کامل به یک سمت بچرخانید.
- به آرامی شروع به حرکت کنید؛ اگر صدای تقتق شنیدید، مفصل پلوس بیرونی همان سمت معیوب است.
نکته: صدای تقتق در پیچ به سمت راست، معمولاً مربوط به پلوس سمت چپ است و برعکس.
تفاوت خرابی پلوس داخلی و بیرونی
| نوع پلوس | محل قرارگیری | علائم رایج خرابی |
|---|---|---|
| پلوس بیرونی | بین چرخ و مفصل فرمان | صدای تقتق در پیچها، مخصوصاً هنگام دور زدن با سرعت پایین. |
| پلوس داخلی | بین گیربکس و محور میانی | لرزش در مسیر مستقیم یا هنگام شتابگیری ناگهانی. |
عواقب بیتوجهی به خرابی پلوس
بیتوجهی به علائم اولیه خرابی پلوس، در نهایت میتواند به شکست کامل مفصل، جدا شدن محور از گیربکس، یا حتی از دست رفتن کنترل خودرو منجر شود. در خودروهای دندهاتومات، خرابی پلوس داخلی ممکن است باعث آسیب به مهره کوپل گیربکس نیز شود که تعمیر آن هزینهبر است.
برخی از آسیبهای ثانویه عبارتند از:
- افزایش مصرف سوخت بهدلیل اتلاف نیرو در سیستم انتقال.
- لرزش دائمی که باعث فشار مضاعف بر یاتاقانها و بلبرینگها میشود.
- نشت روغن گیربکس در اثر لق شدن هوزینگ محل اتصال پلوس.
راهکارهای جلوگیری از خرابی پلوس
پیشگیری بسیار سادهتر و کمهزینهتر از تعمیر است. با رعایت موارد زیر میتوانید عمر پلوس را چند برابر افزایش دهید:
- بررسی گردگیر پلوس در هر تعویض روغن یا سرویس دورهای.
- جلوگیری از پیچاندن فرمان در حالت توقف خودرو.
- خودداری از روشن کردن خودرو روی دنده در سطوح لغزنده.
- بازرسی نشتی گریس در اطراف لاستیکها.
- استفاده از پلوسهای اورجینال با گریس مخصوص دمای بالا.
معرفی پلوسهای کاریزوتک (CARISOTECH) برای هیوندای و کیا
برند کاریزوتک (CARISOTECH) با تمرکز بر قطعات سیستم انتقال نیرو، مجموعهای از پلوسها و مفصلهای CV ویژه خودروهای هیوندای و کیا طراحی کرده است. این محصولات با استفاده از آلیاژ فولاد کرومی مقاوم و آببندی چندمرحلهای، عمر مفید بسیار بالاتری نسبت به نمونههای معمول بازار دارند. تمامی مدلها تحت آزمایشهای فشاری و حرارتی از ۴۵ تا ۱۲۰ درجه سانتیگراد تست شدهاند.
ویژگیهای فنی پلوسهای کاریزوتک:
- استفاده از فولاد آلیاژی تقویتشده با کروم و مولیبدن.
- گردگیر دوبل مقاوم در برابر پارگی و حرارت.
- گریس مخصوص فشار بالا با عملکرد ثابت تا ۱۳۰°C.
- طراحی دقیق برای سازگاری کامل با محور گیربکس هیوندای و کیا.
- آببندی سیلیکونی ضدرطوبت جهت جلوگیری از نفوذ گرد و غبار.
برای مشاهده مدلهای مختلف و خرید مستقیم میتوانید به صفحه پلوس هیوندای و کیا کاریزوتک مراجعه کنید.
جدول مقایسه پلوس کاریزوتک با پلوسهای معمولی بازار
| ویژگی | پلوس کاریزوتک (CARISOTECH) | پلوس رایج متفرقه |
|---|---|---|
| جنس شفت و مفصل | فولاد کروم-مولیبدن حرارتدیده با عملیات نیتراسیون | فولاد ساده بدون عملیات حرارتی پایدار |
| نوع گردگیر | سیلیکونی ضد ترک با مقاومت -40 تا +130°C | لاستیک معمولی با عمر متوسط |
| نوع گریس داخلی | گریس فشاربالا با افزودنی ضدسایش (PTFE) | گریس معمولی با افت عملکرد در دمای بالا |
| درصد خطای مونتاژ | زیر ۱٪ | ۴ تا ۵٪ بسته به برند |
| گارانتی | ۱۲ ماه عملکرد بیصدا بدون نشتی | بدون ضمانت یا گارانتی محدود |
هزینه و زمان تعویض پلوس هیوندای و کیا
هزینه تعویض پلوس به مدل خودرو، نوع پلوس (داخلی یا بیرونی) و برند قطعه بستگی دارد. بهطور میانگین، در خودروهای هیوندای النترا، سوناتا و کیا سراتو قیمت قطعه بین ۴ تا ۸ میلیون تومان و اجرت کار حدود ۵۰۰ تا ۹۰۰ هزار تومان است. در صورت استفاده از پلوسهای کاریزوتک به دلیل کیفیت بالا، دوره تعویض بعدی معمولاً تا ۸۰٬۰۰۰ کیلومتر به تعویق میافتد.
زمانهای استاندارد برای بررسی دورهای:
- هر ۱۰٬۰۰۰ کیلومتر: بررسی گردگیر و نشتی گریس
- هر ۳۰٬۰۰۰ کیلومتر: کنترل صدای پلوس هنگام پیچ
- هر ۶۰٬۰۰۰ کیلومتر: بازدید کلی محور انتقال نیرو و اتصالات
ارتباط پلوس با سایر اجزای سیستم تعلیق
بهدلیل اتصال مستقیم پلوس به چرخها و کمکفنر، خرابی یا لقی در کمکفنر میتواند فشار اضافی بر مفصل پلوس ایجاد کند. بنابراین همواره توصیه میشود هنگام تعویض پلوس، وضعیت کمکفنر هیوندای و کیا کاریزوتک نیز بررسی شود.
نکته فنی مهم:
پلوس، کمکفنر و بوش طبق با یکدیگر در تماس مستقیماند. خرابی هر یک از این قطعات، عمر باقیمانده سایر اجزا را به سرعت کاهش میدهد. مثلاً اگر کمکفنر کارایی خود را از دست داده باشد، ضربات حاصل از حرکت چرخ مستقیماً به مفصل پلوس منتقل میشود.
پرسشهای متداول کاربران
آیا میتوان پلوس آسیبدیده را تعمیر کرد؟
در بیشتر موارد، اگر خرابی مربوط به پارگی گردگیر باشد، میتوان با تعویض گردگیر و پر کردن مجدد گریس، آن را ترمیم کرد. اما اگر مفصل CV یا کانکتور داخلی آسیب دیده باشد، تنها گزینه مطمئن، تعویض کامل پلوس است.
چطور بفهمیم خرابی از پلوس است نه از چرخ یا بلبرینگ؟
صدای چرخ بیشتر با افزایش سرعت زیاد میشود ولی با پیچیدن فرمان تغییر نمیکند؛ در حالیکه صدای پلوس دقیقاً هنگام فرمان دادن بیشتر میشود. این سادهترین روش تمایز است.
چه تفاوتی بین پلوس ماشینهای اتومات و دندهای وجود دارد؟
ساختار اصلی مشابه است، اما مدلهای اتومات معمولاً دارای مفصل داخلی تقویتشده و آببندی دولایه هستند تا لرزش در حین تعویض دنده را کاهش دهند.
جمعبندی
خرابی پلوس، اگرچه به ظاهر مسئله کوچکی است، اما میتواند به سرعت بر سایر اجزای موتور و گیربکس تأثیر بگذارد. توصیه متخصصان این است که با مشاهده هرگونه صدای تقتق یا لرزش، فوراً نسبت به بررسی فنی اقدام شود. استفاده از قطعات باکیفیت مانند پلوسهای کاریزوتک نهتنها موجب عملکرد نرمتر خودرو میشود بلکه احتمال بروز این نوع خرابیها را در مسیرهای طولانی و شرایط آبوهوایی سخت به حداقل میرساند.
برای مشاهده محصولات مرتبط، از جمله سرپلوس هیوندای و کیا کاریزوتک و سایر قطعات سیستم انتقال نیرو، به صفحه قطعات یدکی کاریزوتک مراجعه کنید.
دیدگاه خود را بنویسید